Een ontsierende aandoening, soms pijnlijk. Maar ach, eigenlijk valt er best mee te leven. Zo denken de meeste mensen. Schimmels zijn de aanstichters van deze zogenaamde ‘kalknagels.’ Gelukkig zijn schimmelnagels tegenwoordig prima te behandelen.

Hoe herkent u een schimmelnagel?

Bij schimmelnagels vertoont de nagelplaat verkleuringen zoals witte tot gele/bruinachtige strepen. De lengtegroei van de nagel is geremd en het gevolg hiervan is dat de dikte van de nagel toeneemt.

Hoe vaak komt het voor?

In Nederland lijdt naar schatting circa 26% van de bevolking aan een schimmelinfectie aan de nagels. Mannen en vrouwen lopen ongeveer een gelijk risico op het krijgen van schimmelnagels. De kans neemt toe naarmate men ouder wordt. Ook risicogroepen – bijvoorbeeld diabetici – hebben vaak last van schimmelnagels. De gevolgen zijn: last bij het lopen, pijn en een onnodig schaamtegevoel.

Hoe ontstaan schimmelnagels?

Iemand met een gezonde huid en gezonde nagels heeft meestal een prima afweer tegen schimmels.

Schimmels hebben het prima naar hun zin in slecht groeiende, vochtige of beschadigde nagels. Onder die omstandigheden kunnen schimmels zich gemakkelijk verspreiden. De sporen van schimmels bevinden zich overal in onze omgeving en we komen er dus eenvoudig mee in contact.

Een schimmelnagel (onychomycosis) wordt veroorzaakt door een trychofytine-infectie en begint vaak aan de vrije nagelrand. De schimmel groeit vanaf de nagelrand naar de basis van de nagel. Hierbij kan verdikking, verbrokkeling en zelfs totale vernietiging van de nagelplaat optreden. De schimmel groeit vaak net onder de nagelplaat en kan hierdoor het nagelbed aantasten, waardoor er eeltvorming onder de nagelplaat (hyperkeratosis subungualis) ontstaat. Dit is te zien aan de gele en witachtige strepen op de nagelplaat; op den duur kan de nagelplaat zelfs groenbruin en zwart van kleur zien. Dit komt door de afvalstoffen van de schimmel. Gevolg is dat door de aantasting van de nagel de groei van de nagel wordt belemmerd.

Vooral in gemeenschappelijke ruimtes zoals douches, zwembaden, sporthallen en sauna’s. Wanneer u daar op blote voeten rondloopt, komt u bijna onvermijdelijk in contact met schimmelsporen. Als u vervolgens uw voeten onvoldoende afdroogt en bovendien overmatig transpireert, is de kiem voor een schimmelinfectie gelegd. U bent zelf dan weer een bron voor nieuwe infecties. Iemand met schimmelinfectie kan miljoenen sporen verspreiden, die heel lang besmettelijk blijven.

Preventie

Het is een misverstand te denken dat schimmelinfecties ontstaan door slechte hygiëne. Wat kunt u zelf doen om de kans op besmetting zo klein mogelijk te houden:

• dagelijks voeten wassen met lauwwarm water.
• geen of weinig zeep gebruiken.
• voeten goed drogen; begin vanaf de kleine teen naar de grote teen.
• elke dag schone sokken aan van natuurlijk materiaal (merinowol, mohair en bamboe).
• indien panty(kousjes) gedragen worden deze binnenstebuiten dragen zodat het naadje aan de buitenzijde zit om irritatie en evt. wondjes te vóórkomen.
• draag goed passende – leren –  schoenen, ook leer aan de binnenzijde van de schoen, die niet op de nagels drukken.
• draag geregeld open schoenen zodat er voldoende lucht bij de (mycose)nagels komt.
• wissel schoenen regelmatig, draag ze niet langer dan één dag achter elkaar zodat het binnenleer tussendoor kan drogen. Zet de schoenen voor het drogen goed open.
• behandel alle schoenen, inclusief pantoffels en sportschoenen met een schimmeldodend middel. Sla de schoenen die tijdelijk niet worden gedragen, niet over! Dit is essentieel in de behandeling, aangezien juist in de schoenen inactieve schimmelsporen achterblijven. Die kunnen later transformeren in een nieuwe, actieve schimmel. Ook is mogelijk een schoenreiniger (bij mij te koop) aan te schaffen; door dagelijks gebruik vóórkomt en verhelpt u voetschimmel.
• voeten regelmatig laten luchten.
• laat alle gezinsleden een eigen nagelknipper gebruiken.
• indien men diabeet is, in verband met risico’s op wondjes, niet op blote voeten lopen.
• draag in vochtige ruimten (zwembad, sauna, badkamer in hotels en vakantiewoningen) en openbare gelegenheden (sportschool) slippers!
• zorg voor een goede weerstand door gezonde voeding en voldoende rust. Een lichaam in goede conditie loopt minder gauw een schimmelinfectie op.
• kom regelmatig naar de pedicure.

Behandeling van schimmelnagels

Een schimmelnagel geneest nooit vanzelf. Wanneer de nagel door schimmel is geïnfecteerd, kan deze infectie zich langzaam uitbreiden. Tot voor kort was de behandeling van een schimmelnagel erg moeizaam. Ondersteunende behandeling door een pedicure is van belang. Deze kan dikke en soms pijnlijke nagels dunner maken door middel van fraisen, wat de genezing bevordert.

Een schimmelinfectie kan effectief behandeld worden door de nagel te laten frezen door de pedicure en daarna thuis elke dag te druppelen met een antischimmelmiddel (antimycotisch middel) bijv.  Antimyx (Peclavus), M-Cose (Hypogeen), Mykosept (LCN) of Voetroller Chi op de teen druppelen. De produkten zijn alleen via de pedicure verkrijgbaar.

• De pedicure zal de nagel regelmatig (meestal 1x in de 4 – 6 weken) dunner frezen.
• Dagelijks lokale behandeling met een antimycotisch middel: 1 druppel per teen.

De huisarts of dermatoloog kan geneesmiddelen voorschrijven (Daktarin, Canesten, honingzalf (Revamil)) die een hardnekkige schimmelinfectie sneller en grondiger kunnen bestrijden. Daarmee is de kans op een succesvolle behandeling groter geworden.
Orale (via de mond) behandeling door: Lamisyl/Trisporal. Dit zal via de huisarts voorgeschreven moeten worden.Echter bovenstaande middelen kunnen nadelig zijn voor de lever en nieren.

Naast de voorgeschreven middelen moeten alle schoenen aan de binnenkant worden behandeld met een schimmeldodend middel. Uit voorzorg om te voorkomen dat schimmelsporen zich in de schoenen nestelen en zodoende herinfectie veroorzaken. In mijn praktijk verkoop ik een schimmeldodend poeder en/of een UV-schoenreiniger.

Een lange adem……

Na behandeling met het voorgeschreven geneesmiddel kan het zijn dat u in eerste instantie een beetje teleurgesteld bent. U ziet weinig resultaat. Dit komt doordat er tijd nodig is voordat de aangetaste gele delen van de nagel helemaal uitgegroeid zijn. De genezing gaat vanaf de nagelbasis naar nagelrand; dit gaat heel langzaam doordat de snelheid van het wegschuiven van een aangetaste nagel wordt bepaald door de veel lagere groeisnelheid van de nagel en niet door de groeisnelheid van de schimmel.

Vooral de nagels van de grote teen groeien slechts 1 – 3 millimeters per maand. Na enkele maanden geduld groeit er echter weer een gezonde nagel die u geen last of pijn meer bezorgt.

De genezing van schimmelnagels vergt een lange adem. Trouw zijn aan de therapie is van wezenlijk belang. Belangrijk is elke dag te behandelen – niet overslaan – dit geeft achterstand. Genezing kan 9 maanden duren, maar ook wel 2-3 jaar.

Geduld is een schone zaak.